Senior Citizens Pension Scheme: वृद्धावस्था ही आयुष्यातील एक महत्त्वाची आणि संवेदनशील टप्पा आहे, जिथे आर्थिक सुरक्षितता सर्वात मोठी गरज असते. आपण संपूर्ण आयुष्य मेहनत करून पैसा कमवतो, पण रिटायरमेंटनंतर स्वतःच्या गरजा भागवण्यासाठी नियमित उत्पन्न मिळेल का, ही मोठी चिंता असते. याच समस्येवर सरकारने National Pension System (NPS) आणला आहे.
NPS ही एक सरकारी पेन्शन योजना असून, यात गुंतवणूक करून तुम्ही निवृत्तीनंतर आर्थिकदृष्ट्या स्वतंत्र राहू शकता. योग्य नियोजन आणि वेळेवर गुंतवणूक केल्यास तुम्हाला दरमहा ₹50,000 हून अधिक पेन्शन मिळू शकते. चला, जाणून घेऊया NPS योजना कशी काम करते आणि तिचे फायदे काय आहेत.
Senior Citizens Pension Scheme: NPS म्हणजे काय?
National Pension System (NPS) ही भारत सरकारच्या पेन्शन फंड रेग्युलेटरी अँड डेव्हलपमेंट ऑथोरिटी (PFRDA) अंतर्गत चालवली जाणारी एक पेन्शन योजना आहे.
NPS ची वैशिष्ट्ये
✅ बाजार आधारित गुंतवणूक: यात तुम्ही स्टॉक्स, बॉण्ड्स, आणि सरकारी सिक्युरिटीजमध्ये गुंतवणूक करू शकता.
✅ सर्व नागरिकांसाठी खुली: पूर्वी फक्त सरकारी कर्मचाऱ्यांसाठी उपलब्ध असलेली ही योजना आता सर्वांसाठी खुली आहे.
✅ लवचिक गुंतवणूक: यामध्ये तुम्ही तुमच्या क्षमतेनुसार दरमहा किंवा वार्षिक गुंतवणूक करू शकता.
✅ टॅक्स बचत: गुंतवणुकीवर 80CCD(1), 80CCD(1B) आणि 80CCD(2) अंतर्गत करसवलत मिळते.
✅ नियमित पेन्शन: निवृत्तीनंतर तुम्हाला मासिक पेन्शन मिळते.
NPS चे प्रकार
NPS अंतर्गत दोन प्रकारचे खाते उपलब्ध आहेत:
1. टियर-1 खाते (Mandatory Pension Account)
✔️ हे खाते पेन्शनसाठी अनिवार्य आहे.
✔️ यात गुंतवणुकीसाठी काही मर्यादा आहेत.
✔️ यावर टॅक्स सूट मिळते.
✔️ पेन्शनसाठी हेच मुख्य खाते आहे.
2. टियर-2 खाते (Optional Savings Account)
✔️ हे वैकल्पिक खाते आहे.
✔️ यात तुम्ही कोणत्याही वेळी पैसे जमा व काढू शकता.
✔️ यावर टॅक्स सूट मिळत नाही.
✔️ लवचिक बचतीसाठी हे खाते उपयुक्त आहे.
NPS मध्ये गुंतवणूक कशी करावी?
NPS मध्ये गुंतवणूक करण्यासाठी तुम्हाला 60 वर्षांपर्यंत दरमहा किंवा वार्षिक रक्कम जमा करावी लागते.
🔹 60% रक्कम: निवृत्तीनंतर तुम्हाला एकरकमी मिळते.
🔹 40% रक्कम: ही वार्षिकी (annuity) मध्ये गुंतवली जाते, जिथून तुम्हाला मासिक पेन्शन मिळते.
₹50,000+ मासिक पेन्शन कशी मिळेल?
जर तुम्हाला रिटायरमेंटनंतर ₹50,000 किंवा त्याहून अधिक मासिक पेन्शन हवी असेल, तर योग्य नियोजन आणि गुंतवणूक गरजेची आहे. खालील उदाहरणावरून समजून घेऊया.
| वय | गुंतवणुकीचा कालावधी | मासिक गुंतवणूक | एकूण गुंतवणूक | बाजारमूल्य (10% परतावा) | एकूण फंड | एन्युटी (40%) | एकरकमी रक्कम (60%) | मासिक पेन्शन |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 35 वर्ष | 25 वर्षे | ₹15,000 | ₹45,00,000 | ₹1,55,68,356 | ₹2,00,68,356 | ₹80,27,342 | ₹1,20,41,014 | ₹53,516 |
गणना कशी केली जाते?
✅ एकूण गुंतवणूक: दरमहा ₹15,000 गुंतवल्यास 25 वर्षांत ₹45 लाख जमा होतील.
✅ बाजार परतावा (10%): बाजारातील सरासरी 10% परतावा धरल्यास ही रक्कम वाढून ₹2.00 कोटी होईल.
✅ एन्युटी (40%): यातील 40% म्हणजेच ₹80.27 लाख पेन्शन फंडात जाईल.
✅ एकरकमी (60%): ₹1.20 कोटी निवृत्तीच्या वेळी मिळतील.
✅ मासिक पेन्शन: वार्षिकीच्या माध्यमातून दरमहा ₹53,516 पेन्शन मिळेल.
NPS चे फायदे
🔹 निवृत्तीनंतर आर्थिक स्वातंत्र्य: नियमित मासिक पेन्शन मिळत असल्याने तुम्हाला कोणावरही अवलंबून राहावे लागणार नाही.
🔹 कर बचत: 80CCD(1), 80CCD(1B) आणि 80CCD(2) अंतर्गत कर सवलत मिळते.
🔹 बाजारातील परतावा: तुमच्या गुंतवणुकीला इक्विटी आणि बॉण्ड्सच्या माध्यमातून वाढीचा संधी मिळते.
🔹 संपत्ती निर्मिती: निवृत्तीनंतर मोठी एकरकमी रक्कम आणि नियमित उत्पन्न मिळते.
🔹 लवचिकता: गुंतवणुकीच्या रकमेत आणि गुंतवणुकीच्या प्रकारात लवचिकता आहे.
🔹 पेन्शन योजनांची निवड: तुम्ही तुमच्या गरजेनुसार पेन्शन प्लॅन निवडू शकता.
NPS खाते कसे उघडावे?
तुम्ही बँक, पोस्ट ऑफिस, किंवा ऑनलाइन NPS पोर्टलद्वारे खाते उघडू शकता.
आवश्यक कागदपत्रे:
📌 आधार कार्ड आणि पॅन कार्ड
📌 पासपोर्ट साईज फोटो
📌 मोबाइल नंबर आणि ईमेल आयडी
ऑनलाइन खाते उघडण्यासाठी:
✅ https://enps.nsdl.com किंवा https://npscra.nsdl.co.in ला भेट द्या.
✅ KYC प्रक्रिया पूर्ण करा आणि खाते सुरू करा.
✅ तुमच्या गरजेनुसार गुंतवणूक करा.
निवृत्तीनंतरच्या सुरक्षिततेसाठी NPS हा उत्तम पर्याय!
जर तुम्हाला निवृत्तीनंतर आर्थिकदृष्ट्या सुरक्षित आणि आत्मनिर्भर व्हायचे असेल, तर NPS मध्ये गुंतवणूक करणे ही सर्वोत्तम निवड ठरू शकते. योग्य नियोजन आणि सातत्यपूर्ण गुंतवणुकीने तुम्ही ₹50,000+ पेन्शन मिळवू शकता आणि आपले वृद्धत्व आनंददायी बनवू शकता.
🚀 तर आता विलंब न करता NPS मध्ये गुंतवणूक सुरू करा आणि तुमच्या भविष्याची आर्थिक हमी मिळवा! 🚀
NPS संदर्भातील वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)
1. NPS म्हणजे काय आणि त्याचा मुख्य उद्देश काय आहे?
NPS (National Pension System) ही एक सरकारी पेन्शन योजना आहे, जिच्या माध्यमातून नागरिकांना वृद्धावस्थेत आर्थिक सुरक्षा प्रदान केली जाते. यामध्ये तुम्ही कामाच्या काळात गुंतवणूक करून निवृत्तीनंतर मासिक पेन्शन मिळवू शकता.
2. NPS कोणासाठी उपलब्ध आहे?
NPS योजना 18 ते 70 वर्षे वयोगटातील सर्व भारतीय नागरिकांसाठी (सरकारी आणि खाजगी क्षेत्रातील कर्मचारी तसेच स्वयंरोजगार असलेले व्यक्ती) उपलब्ध आहे.
3. NPS मध्ये गुंतवणुकीवर किती परतावा मिळतो?
NPS ही बाजाराशी संबंधित योजना असल्यामुळे सरासरी 8% ते 12% दरम्यान परतावा मिळू शकतो. परंतु, हा परतावा फंडाच्या कामगिरीवर अवलंबून असतो.
4. मी NPS मध्ये ऑनलाइन खाते उघडू शकतो का?
होय, तुम्ही https://enps.nsdl.com किंवा https://npscra.nsdl.co.in येथे ऑनलाइन NPS खाते उघडू शकता.
5. 60 वर्षांपूर्वी NPS मधून पैसे काढता येतात का?
होय, परंतु संपूर्ण पैसे काढण्यासाठी नोकरी सोडल्याचे किंवा स्थायी अपंगत्वाचे पुरावे द्यावे लागतात.
6. NPS खाते ट्रान्सफर करता येते का?
होय, NPS खाते तुम्ही नोकरी बदलल्यास किंवा दुसऱ्या शहरात गेल्यास सहज ट्रान्सफर करू शकता.
7. मी NPS मधील गुंतवणुकीत बदल करू शकतो का?
होय, तुम्ही फंड मॅनेजर, गुंतवणूक प्रकार आणि योगदान रक्कम बदलू शकता.
1 thought on “Senior Citizens Pension Scheme: NPS द्वारे मिळवा दरमहा ₹50,000 हून अधिक पेन्शन, संपूर्ण माहिती”